İki yaşın öğrenme süreçleri anlayışlıdır. Dili kavramaları artıyor ve nesneler, hareketler ve terimler için zihinsel imajlarını şekillendirmeye başlıyorlar. Ayrıca, nesneleri fiziksel olarak el becerisiyle yapmak yerine, deneme yanılma yöntemiyle kafasında problemleri çözebiliyor. Ve hafızası ve entelektüel yetenekleri geliştiğinde, “Yemeğini yedikten sonra, oyun oynayabilirsin” gibi basit zaman kavramlarını anlamaya başlıyor.

2 yaşında nesneler arasındaki ilişkiyi anlamaya başlıyor. Mesela, onlara sıralamalı oyuncaklar ve basit yapbozlar verdiğinizde benzer şekilleri eşleştirebiliyorlar. Oyun ayrıca çok daha karmaşık oluyor. En belirgin ölçüde, mantıksal bir sıra oluşturmak için farklı etkinlikleri birlikte sıralamaya başlayacaktır.

3 yaş ve bazı 4 yaş çocuklar fikirlerden çok nesnelerin somut görünümüne dayandırdıkları, aynı anda yalnızca bir ilişkiye odaklandıkları ve nesneleri yalnızca bir açıdan, kendi bakış açısından gördükleri anlamına gelen işlemsellik öncesi düşünürler olarak görülür.

3 yaşındakiler, anlık deneyimlerindeki nesneler için iyi hafızaya sahiptirler. Ancak, uzun zamanların önceki bilgileri hatırlamak için etkili stratejileri gelişmemiştir. Böylelikle, yapı ve rutinler 3 yaşındakiler için çok önemlidir. Bu, gelecekte ne yapacağını ve onlardan ne beklendiğini tahmin etmelerini ve önceden sezmelerini sağlar.

4 ve 5 yaşındakiler zihinsel gelişimdeki önemli değişiklikleri tecrübe ederler. Genel olarak, 4 ve 5 yaşındakiler sorunları çözmeye, neden-etki arasındaki ilişki hakkında düşünmeye ve bu fikirleri başkalarına ifade etmeye başlıyorlar. 3 ve 5 yaşındakilerin kavraması olgunlaştığında, özel düşüncelerle, genel ifadeler arasında ayrım yapmaya başlıyorlar.

4 yaşındakiler çevresini aktif bir şekilde idare ediyor ve kendi dünyalarının anlamını inşa ediyorlar. Bu yaşta, çocuklar düşüncelerinde çok ben merkezli olurlar. Ben merkezlilik kendi bakış açılarının diğerlerinden daha fazla farkında olması eğilimidir.(Piaget, 1952) 4 yaşın düşünmesi ve muhakemesi tümevarımsaldır ve normalde, özelden-genele’nin karşıtı olarak özelden-özele düşünürler. (Siegler, 1997).
Anlayış gelişimi, 4 yaşındakilerin zihinsel gelişimin başka bir önemli halidir. Bir fikri veya nesneyi tanımlayan niteliklere dayanarak, bilgileri kavramların içine yerleştiriyorlar (örn; sandalye veya hayvan). (Gelman, 1999).

4 yaşındakiler hafıza becerilerini geliştiriyorlar. Geçen hafta ne yaptıklarını hatırlayabilirler. 4 yaşında çocuklar ayrıca neyin gerçek neyin gerçek olmadığı hissini geliştirmeye başlıyorlar. Bu görünüm/gerçeklik ayrımı olarak adlandırılıyor (Flavell, 1992).

5 yaşındakiler nesneler hakkında düşünmeye başlarlar. Lee yaprakların ağaçtan düşüşünü izliyor ve yaprakların dans eder gibi göründüğünü söylüyor. Ardından “Yapraklar neden ağaçtan düşüyor?” diye soruyor. 5 yaşındakiler nesnelerin nasıl çalıştığı, nasıl yapıldığı nereden geldiği hakkında sorularla doludur. 5 yaşında düşüncelerinde ben merkezli olmalarına rağmen, diğerlerinin hislerinin ve bakış açılarının farkına varmaya başlıyor (Siegler, 1997). Bu yaştaki çocuklar, diğerleri mutlu olmadığında onun mutlu olabileceğini anlamaya ve diğerlerinin doğru oyunu oynamak zorunda olmadığını kabul etmeye başlıyorlar.

5 yaşındakiler gelişimlerinde ve kavramları yerleştirmelerinde daha sofistike oluyorlar. İyi bildikleri nesnelerle, farklı nesnelerin nasıl farklı kategorilere girdiğini anlamaya başlayabilir. 5 yaşındakiler sıralama ve gruplandırmaya çok ilgilidirler (Flavell, Miller, & Miller, 1992). Renk, şekil ve boyut gibi tek bir özelliğine bakarak nesneleri başarılı bir şekilde sıralayabilirler.